ALCOVE-project
Longkankeropsporing via ademanalyse: klinische validatie als cruciale stap
“Door de effectiviteit van het prototype van een elektronische neus in een ziekenhuisomgeving te valideren, beoogt het project het apparaat operationeel te maken voor klinisch gebruik in huisartsenpraktijken, apotheken en reguliere zorginstellingen.”
De context
Longkanker is momenteel een van de voornaamste oorzaken van kankergerelateerde sterfte
in Europa, en in het bijzonder in Hauts-de-France, Grand Est en België. De ziekte wordt vaak
in een laat stadium gediagnosticeerd, wat resulteert in een ongunstige algemene prognose
met slechts 17% kans om vijf jaar na de diagnose te overleven. Bij een vroege diagnose kan
die overlevingskans echter toenemen tot 90% op vijf jaar dankzij een curatieve chirurgische
behandeling.
« Door een meer toegankelijke en vereenvoudigde screening te faciliteren, hopen we
longkanker vroeger op te sporen en zo de overlevingskansen van patiënten aanzienlijk te
verbeteren»
Prof Sébastien HULO
Hoogleraar en coördinator van het ALCOVE-project aan het
Universitair Ziekenhuis van Rijsel
De doelstellingen
Het onderzoeksproject ALCOVE heeft als doel de effectiviteit te valideren van een elektronische neus – een niet-invasief medisch hulpmiddel – in een klinische omgeving, met als doel de opsporing van kanker te verbeteren via ademanalyse.
Drie strategische doelstellingen van het project
- Het prototype van de elektronische neus afstemmen op de eisen van
ziekenhuisomgevingen volgens de Europese regelgeving. - De prestaties van het apparaat evalueren in klinische omstandigheden die zo dicht
mogelijk bij de werkelijke screeningsomstandigheden liggen. - De implementatie van het apparaat in toekomstige longkankerscreeningsprogramma’s
in de regio voorbereiden en de toepassing door zorgprofessionals bevorderen.
6,6 miljoen €
totaal budget waarvan 3,96 miljoen € door middel van EFRO en met de financiële steun van het Waalse Gewest
48 maanden
Duur
17 partners
gemobiliseerd om het project tot een goed einde te brengen
9 ziekenhuizen
betrokken bij de klinische studie in Frankrijk en België
De belangrijkste fasen van het project
1
Productie van prototypes (2024-2026)
Productie van prototypes voor gebruik in ziekenhuizen, optimalisatie van gegevensverzameling, beveiliging en verwerking van de data afkomstig van de elektronische neus.
2
Klinische studie (2026-2028)
Evaluatie van de prestaties van het systeem in een ziekenhuisomgeving
3
Verspreiding en valorisatie (2026-2028)
Communicatie- en verspreidingsacties gericht op zorgprofessionals, beleidsmakers en het grote publiek. Valorisatie bij industriële partners.
Een grootschalige klinische studie over de landsgrenzen heen
Een klinische studie zal worden uitgevoerd bij 492 deelnemers, waaronder zowel patiënten met operabele en niet-operabele longkanker als risicopersonen. Deze proefpersonen zullen afkomstig zijn uit Hauts-de-France, Grand Est en België, en de studie zal plaatsvinden in 9
partnerziekenhuizen.
Het doel is om te bepalen of de elektronische neus in staat is om patiënten met longkanker te onderscheiden van risicopersonen zonder de ziekte in een klinische setting.
Veelgestelde vragen
Hebt u vragen over longkankerscreening, preventie of deelname aan het ALCOVE-onderzoek? Op deze pagina vindt u heldere en beknopte antwoorden op de meest gestelde vragen.
⚠️Belangrijk : via deze pagina kunt u geen afspraak maken met een zorgverlener.
Voor medische of persoonlijke vragen, neem contact op met uw huisarts of een bevoegde zorgverlener.
Vindt u geen antwoord op uw vraag? Raadpleeg dan gerust onze contactpagina.
Longkankerscreening betekent dat men bij mensen met een verhoogd risico op zoek gaat naar tekenen van kanker, nog vóór er symptomen optreden.
Het doel is om de ziekte in een vroeg stadium op te sporen en zo de kans op genezing te vergroten.
Preventieve gezondheidszorg omvat alle maatregelen die erop gericht zijn om het ontstaan of verergeren van ziekten te voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan stoppen met roken, vaccinatie of deelname aan screeningsprogramma’s.
Longkankerscreening gebeurt momenteel via medische beeldvorming, met name een low-dose CT-scan van de borstkas, die wordt voorgesteld aan personen met een verhoogd risico.
In Frankrijk is in 2025 een pilootproject, genaamd IMPULSION, gestart om screening in bepaalde regio’s te testen.
In België bestaat er momenteel geen georganiseerd screeningsprogramma.
Bespreek met uw arts of screening in uw geval aangewezen is.
Longkanker is vaak een stille ziekte die zich lange tijd kan ontwikkelen zonder merkbare symptomen.
Wanneer symptomen optreden, kunnen deze bestaan uit een aanhoudende hoest, kortademigheid, pijn op de borst, ongewone vermoeidheid of gewichtsverlies.
De ziekte wordt soms pas laat ontdekt, wanneer ze zich al naar andere organen heeft verspreid.
Bij twijfel, raadpleeg een zorgverlener.
Nee. De elektronische neus is een innovatief apparaat dat momenteel wordt getest binnen het ALCOVE-onderzoek.
Het is nog niet beschikbaar buiten deze onderzoekscontext.
Longkankerscreening gebeurt momenteel via medische beeldvorming (zoals een borstkas-CT-scan), in duidelijk omschreven situaties.
Uw huisarts is uw eerste aanspreekpunt. Hij of zij kan uw situatie beoordelen en u, indien nodig, doorverwijzen naar een centrum dat beeldvormende screening aanbiedt, zoals een low-dose CT-scan van de borstkas.
De belangrijkste risicofactor voor longkanker is roken, zowel nu als vroeger.
Andere factoren kunnen ook een rol spelen.
Alleen een zorgverlener kan uw risiconiveau correct inschatten.
De deelname gebeurt op uitnodiging of na doorverwijzing door een zorgverlener.
Als u in aanmerking komt, kan een partnerinstelling van het onderzoek u voorstellen om deel te nemen aan het programma.
Negen ziekenhuizen in de grensregio zijn betrokken bij het ALCOVE-onderzoek.
In België: UZ Gent, CHU Helora, Institut Jules Bordet, UZ Leuven en CHU UCL Namur.
In Frankrijk: CHU Amiens Picardie, CHU d’Arras (Groupe Hospitalier Artois-Ternois), CHU de Lille en CHU de Reims.
De behandeling hangt af van het stadium en het type kanker.
Mogelijke behandelingen zijn operatie, radiotherapie, chemotherapie, immunotherapie of gerichte therapieën.
Elke behandeling wordt afgestemd op de individuele situatie van de patiënt.
Screening is een preventieve maatregel die wordt uitgevoerd vóór het optreden van symptomen.
Diagnose gebeurt wanneer een arts de oorzaak onderzoekt van reeds aanwezige symptomen.
